Antón García, sobre L'ALMA ROBADA

Una mirada intelixente

El fotoperiodismu participa de les mesmes obligaciones que'l periodismu en xeneral: actualidá y rapidez. Y tamién, como'l conxuntu de la profesión, caducidá inmediata, porque cada mediu día hai que sirvir novedaes informatives al consumidor. De xemes en cuando, sicasí, dalgunes imáxenes notables mantiénense vives un poco más de tiempu, bien porque formen parte d'exposiciones o porque pasen a ilustrar una publicación. Esti ye'l casu de L'alma robada, un proyectu singular de los que podemos llamar d'editor, y que consiste en rescatar delles semeyes que fueron actualidá (la pita que reivindica la oficialidá de la llingua, la desilusión d'unos hinches futbolísticos, una nevada na plaza'l Fontán d'Uviéu, la fábrica de lloza de San Claudio pesllada...) y pidi-y al escritor Pablo Texón (Felechosa, 1977) un textu sobre caduna d'elles. Les fotografíes son de dos fotoperiodistes que trabayen habitualmente pa la prensa asturiana, Mario Rojas (Madrid, 1969) y Pablo Lorenzana (Uviéu, 1971), qu'apurren un material extraordinariu.

Nel llibru, estes catorce imáxenes publíquense enantes que'l textu que les glosa, polo que les retenemos na memoria al lleer les reflexiones que nos propón l'autor. Texón tien la rara virtú de comentales ensin matar la nuesa particular interpretación. L'autor, ensin importa-y n'exceso lo qu'hubiera nelles de noticia o d'actualidá, escarba nesi instante de vida paráu nel tiempu procurando que-y valgan pa entender meyor el presente. Por exemplu, la conocida foto de Woody Allen, sentáu nes escaleres de Santa María del Naranco, sírve-y a Pablo Texón pa falar de la invalidez crónica de los asturianos pa sentise felices, o pa concluir, a cuenta de la fábrica de San Claudio, que pa una muyer perder el trabayu ye muncho más que perder el xornal. En tolos escritos del llibru l'autor amuesa una notable capacidá pa establecer correspondencies sorprendentes y un agudu y sutil sentíu del humor, que-y permite poner en relación de manera divertida a Hegel y a les rebaxes, trazar un retratu d'Aznar como héroe de ficción o reflexionar sobre intimidá y folletín televisivu a cuenta de Paca, Tola y Furaco.

Pablo Texón dexa bien a les clares, nun llibru como esti, «d'encargu», por qué ye ún de los escritores asturianos con más talentu, al que namás se-y pue reprochar que nun prodigue más a menudu un xeniu que, como diz Ricardo Saavedra nel prólogu (nel que-y roba un poco l'alma a Texón faciéndo-y una brillante semeya), «parez que mira'l mundu empíricu, pero en verdá ta observando l'invisible barniz de ficción que lu cubre». Una manera d'observar que Pablo Texón treslada a la escritura con capacidá de síntesis, con agudeza lírica y con lucidez interpretativa. Espléndida lliteratura.

Antón García. Cultura. La Nueva España. 20/X/2011